maandag 9 december 2013

3. De Republiek in 1697

Einde van de Negenjarige oorlog (1688-1697)
Deze strijd beperkte zich tot de zuidelijke Nederlanden. Bij de vrede van Rijswijk in 1697 was bedongen dat de Nederlanden aan de Franse grens enkele garnizoenssteden mocht stichten. Deze barrièresteden waren in de praktijk van weinig betekenis. De oorlog was een uitputtingsslag. Engeland en de Republiek, verenigd onder Willem III, streden nu aan dezelfde kant. Er vonden geen belangrijke politieke wijzigingen plaats, alleen de Franse expansiedrift werd weer door een coalitie in toom gehouden.
De Turken hadden Wenen verlaten, en delen van Hongarije prijs gegeven. De keizer was voor voortzetting van de turkenoorlog aangewezen op krachten en middelen uit het rijk. Hij kon zich niet doof houden voor klachten van rijksinstanties en vorsten over de agressieve en nonchalante Franse politiek. De keizer en enkele andere vorsten schaarden zich, mede door directe dreiging van Frankrijk op hun grondgebied, achter Willem III. Hij maakte geheime afspraken met de keizer voor het geval er een oorlog zou uitbreken. De Zonnekoning had door wat Willem III met Engeland van plan was. Hij vond dit prima, dan kon hij in Duitsland zijn gang gaan. September 1688 viel hij de Palts binnen. Twee maanden later waagde hij de overtocht naar Engeland. Maart 1689 verleende hij steun aan de Ierse aanhangers van Jacobus. De Engelsen kregen in de gaten dat ze niet buiten een coalitie konden. Engeland en de Republiek maakten harde afspraken over de samenwerking op zee. De kusten van Frankrijk werden geblokkeerd. In het hongerjaar 1694, toen de oogst mislukte, verslechterde de toestand van Frankrijk.
Een gevolg van de afspraken die Engeland en de Republiek maakten, was dat men zich in Scandinavië afzijdig hield, en niet met de Grote Alliantie wilde samenwerken. De Fransen moedigden het ontstaan van deze derde macht aan. De strijd te land bracht geen spectaculaire veranderingen. De regeringen raakten weer financieel uitgeput. Niemand wist hoe ernstig de situatie in het andere kamp was. De Fransen erkenden het koningschap van Willem, en de onderhandelingen konden worden doorgezet. De belangrijkste afspraken waren al eerder en elders gemaakt, maar deze werden officieel bezegeld met de vrede van Rijswijk in 1697.

                       (www.teachersparadise.com/ency/nl/wikipedia/1/17/1703.html)


Geen opmerkingen:

Een reactie posten